Raport
Zintegrowany
2019

Otoczenie Rynkowe

Wskaźniki GRI na tej stronie:

GRI:
  • 103-2
  • 103-3

Trendy rynkowe w segmencie Downstream

Działalność operacyjna Grupy ORLEN obejmuje wydobycie ropy naftowej, produkcję i sprzedaż produktów rafineryjnych, petrochemicznych i chemicznych, wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w kogeneracji oraz sprzedaż energii elektrycznej. Lokalizacja wiodących aktywów Grupy ORLEN w branży towarów (homogenicznych produktów wytwarzanych przez wiele firm w kraju, w regionie i na świecie) sprawia, że spółka jest „biorcą cen” a jej wyniki finansowe są podatne na zmiany cen na globalnych rynkach. W horyzoncie rocznym ceny na globalnych rynkach zmieniają się zarówno z powodu czynników jednorazowych, nieoczekiwanych, jak np. wydarzenia geopolityczne, wywołujących wahania cen wokół długofalowych trendów, jak też pod wpływem czynników systematycznych, długofalowych, które zmieniają relacje cenowe pomiędzy pierwotnymi źródłami energii oraz popyt na te źródła.

Pandemia wywołana przez koronawirus COVID-19 należy do grupy czynników jednorazowych, nieoczekiwanych, wpływających na ceny poprzez zaburzenie relacji popytu i podaży. Biologiczna natura tego czynnika i głębokość strat gospodarczych, zarówno już rozpoznanych w połowie drugiego kwartału jak i szacowanych do końca 2020 roku (spadek globalnego PKB o -3,5%) sprawiają, że gospodarka globalna się skurczy w stosunku do prognoz z końca 2019 roku. Konsekwencją będą głębokie zmiany strukturalne po stronie popytu (pandemia zmieni nasze zachowania i zwyczaje) oraz podaży (nadwyżka podaży wymusi restrukturyzację i konsolidację wielu gałęzi przemysłu). Jest bardzo prawdopodobne, że biologiczny czynnik sprawczy tych zmian wraz z konsekwencjami dystansu społecznego uświadomiły ludziom siłę zależności pomiędzy stanem środowiska i klimatu a stanem zdrowia i relacjami społecznymi. W ślad za tym prawdopodobny jest wzrost społecznego poparcia dla firm stosujących w praktyce zasady ESG (Environment, Society, Governance). Odpowiedzialnym inwestorom, stosującym zasady ESG, czyli uwzględniającym w podejmowaniu decyzjiczynniki długofalowe będzie też łatwiej pozyskać finansowanie. Więcej na ten temat można przeczytać w rozdziale „Outlook 2020+”.

Do czynników długofalowych należą globalne mega – trendy, demograficzne, społeczne i technologiczne oraz podążające za nimi regulacje, które w połączeniu, nadają tempo procesom dekarbonizacji oraz zrównoważonego rozwoju. Jednym ze wskaźników intensywności tych procesów w Unii Europejskiej jest rynkowa cena uprawnień do emisji (EUETS), która od stycznia 2017 do grudnia 2019 roku wzrosła o 340% (z 5,4 EUR/tonę w styczniu 2017 roku do 23,8 EUR/tonę w grudniu 2019).

Rynkowa cena EUETS

Źródło: Opracowanie własne.

Wyraźnym globalnym mega-trendem, który uległ przyspieszeniu pod wpływem dekarbonizacji transportu jest zmniejszanie się od 2005 roku popytu na ropę naftową i paliwa płynne w krajach OECD. Trend ten początkowo miał podłoże strukturalne (starzenie się ludności, nasycenie gospodarki pojazdami), na które nałożył się wzrost cen ropy w latach 2000-2016. Głęboki spadek cen ropy od połowy 2016 roku na krótko powstrzymał spadek popytu. Systematyczna poprawa efektywności energetycznej silników spalinowych, wprowadzanie alternatywnych paliw płynnych, zawierających bio-komponenty, coraz szersze stosowanie napędów hybrydowych i elektrycznych oraz nowe modele mobilności (Car as a Serwis, współdzielenie pojazdów, pojazdy autonomiczne) doprowadziły do spowolnienia wzrostu popytu na ropę naftową i paliwa płynne w pozostałych rejonach świata. Z perspektywy końca 2019 roku oceniano,  że szczyt globalnego popytu na ropę naftową i paliwa płynne nastąpi w latach 2030-2040. Obecnie bardzo prawdopodobne jest skrócenie tego horyzontu.

Grupa ORLEN adresuje te wyzwania przygotowując kompleksową strategię dekarbonizacji. Strategia będzie kompleksowo obejmowała emisje z instalacji produkcyjnych rafineryjnych i petrochemicznych oraz związanego z nimi zużycia energii. ORLEN podejmuje także szereg działań w ramach dbałości o bezpośredni ślad emisyjny wynikający ze zużywania paliw. Można do nich zaliczyć instalowanie w miejscach obsługi podróżnych ładowarek do samochodów elektrycznych, przygotowanie miejsc obsługi podróżnych pod nowe potrzeby związane z e-mobilnością, inwestycje w biorafinerie, prowadzone testy innowacyjnych technologii wytwarzania biopaliw oraz wykorzystanie wodoru w transporcie i energetyce.

Istotnym wyzwaniem strategicznym dla spółki jest produkcja petrochemiczna i chemiczna, która z powodu nagromadzenia plastikowych odpadów w środowisku naturalnym budzi społeczny niepokój i skłania regulatorów do konkretnych działań, ograniczających stosowanie wielu produktów pochodzenia petrochemicznego. ORLEN dostrzega rosnące zapotrzebowanie na udział surowców wtórnych w pierwotnych produktach chemicznych i podejmuje działania w tym zakresie.

Wyszukiwanie haseł związanych z plastikowymi odpadami w wyszukiwarce Google

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Google Trends.

Liczba nowych regulacji w zakresie plastików jednokrotnego użytku na poziomie narodowym

Źródło: opracowanie własne na podstawie United Nations Environment.

Mimo że w świetle badań śladu klimatycznego i środowiskowego w pełnym cyklu życia różnych materiałów, materiały pochodzenia petrochemicznego wypadają pod tym względem korzystniej w porównaniu z alternatywami, a przy tym są od nich tańsze i trwalsze, Grupa ORLEN przywiązuję dużą wagę do opinii społecznej. Grupa ORLEN wytwarza towary petrochemiczne i chemiczne, w większości przypadków nie będące produktami finalnymi, co ogranicza negatywny wpływ produkcji na środowisko naturalne i klimat, modernizuje procesy produkcyjne oraz wykorzystuje w coraz większym stopniu wsady zawierające biokomponenty.

W dłuższym horyzoncie czynnikiem wspierającym popyt na produkty przerobu ropy naftowej i tym samym budującym marże rafineryjne będzie branża petrochemiczna z uwagi na rosnące zastosowania nowoczesnych tworzyw sztucznych w światowej gospodarce. Europa Środkowo-Wschodnia jest jednym z najszybciej rosnących rynków pod względem popytu na produkty petrochemiczne, które wytwarza spółka.

Produkty te charakteryzuje wysoka stopa wzrostu, zwłaszcza w przypadku produktów specjalistycznych, tworzonych pod potrzeby konkretnego klienta. Prognozowany jest dalszy wzrost roli tworzyw sztucznych w procesach produkcyjnych, z uwagi na nowe zastosowania, np. zaawansowane systemy dociepleniowe i izolacyjne, motoryzację, drukarki 3D. Producenci posiadają możliwość konkurowania w oparciu o posiadane technologie, specjalistyczne instalacje i produkty, a nie w oparciu o najniższą cenę produktu.

przer45 przer45

Produkcja chemikaliów [mln t]

Scenariusz bazowy

Źródło: opracowanie własne na podstawie IEA.

Scenariusz alternatywny

Źródło: opracowanie własne na podstawie IEA.

W Europie jest miejsce nie tylko dla petrochemii konwencjonalnej, lecz także tej opartej na biowsadach. Wiodące przedsiębiorstwa petrochemiczne inwestują w badania (R&D) nad chemikaliami zarówno ropopochodnymi, jak i opartymi na bio. Inwestycje w działalność badawczo-rozwojową skorelowane są rów­nież z wynikami finansowymi. Każda zło­tówka wydana na B+R skutkuje wzrostem EBITDA o 2,3 PLN. Nie­które firmy z sektora deklarują osiąganie jeszcze większego zwrotu z inwestycji w działal­ność badawczo-rozwojową.

Produkcja rafineryjna i petrochemiczna jest energochłonna, więc istotnym działaniem redukującym emisje dwutlenku węgla do atmosfery jest dekarbonizacja zużywanej energii elektrycznej i cieplnej. Grupa ORLEN już korzysta z energii elektrycznej i cieplnej wytwarzanej przy pomocy dwóch turbin zasilanych gazem ziemnym a Elektrociepłownia we Włocławku była pierwszą w Polsce komercyjną instalacją wykorzystującą jako paliwo gaz ziemny. Kogeneracja należy do najbardziej efektywnych form wytwarzania energii. Rozszerzające się nożyce cenowe pomiędzy ceną energii węglowej a kosztem wytworzenia energii (z gazu ziemnego w kogeneracji z ciepłem) wspierają rentowność tego segmentu działalności Koncernu. Planowana jest również budowa morskich farm wiatrowych na Bałtyku (obecnie trwają prace pomiarowe – środowiskowe oraz wietrzności) oraz dalsze rozszerzanie obecności Grupy ORLEN w sektorze zielonej energii.

W kwietniu 2020 roku PKN ORLEN sfinalizował przejęcie Grupy Energa. Transakcja wpisuje się w obowiązującą strategię PKN ORLEN, zakładającą budowę silnego koncernu multienergetycznego. Grupa Energa posiada łącznie ponad 50 aktywów produkujących energię z odnawialnych źródeł, w tym przede wszystkim elektrownie wodne, lądowe farmy wiatrowe i farmy fotowoltaiczne oraz rozbudowaną sieć dystrybucji, o długości 188 tys. km, pokrywającą blisko ¼ powierzchni Polski.

PKN ORLEN stawia na rozwój aktywów energetycznych w kierunku źródeł nisko- i zeroemisyjnych. Deklaruje wstępną gotowość do zaangażowania się w realizację budowy elektrowni Ostrołęka pod warunkiem wykorzystania technologii opartej na paliwie gazowym. 

Zwiększanie udziału zielonej energii w miksie energetycznym nie tylko sprzyja realizacji NCW, ale przede wszystkim otwiera wiele możliwości dekarbonizacji paliw i produktów petrochemicznych. Chodzi zarówno o zielony wodór, powstający w procesie hydrolizy i jego wykorzystanie jako alternatywnego paliwa w transporcie, jak i benzynę syntetyczną, umożliwiającą zagospodarowanie wychwyconego dwutlenku węgla. Zamortyzowane elektrownie gazowe stanowić będą efektywną bazę mocy dla wsparcia energii odnawialnej.

Więcej informacji na temat działań zmierzających do dekarbonizacji produkcji i produktów oraz ograniczenia negatywnego śladu w środowisku naturalnym (poprzez wprowadzanie modeli gospodarki obiegu zamkniętego) dostarczy opracowywana strategia długofalowego rozwoju spółki.

Czynniki makroekonomiczne wpływające na wynik finansowy w 2019 roku

Modelowa marża downstream oraz marże rafineryjne i petrochemiczne w sposób syntetyczny przedstawiają wpływ zmieniających się czynników makroekonomicznych na osiągane wyniki finansowe.

Marże modelowe są kategorią rynkową, a ich poziomy zależą od rynkowych cen wiodących produktów oraz ich udziałów w strukturze produkcji i sprzedaży. Ze względu na ograniczone możliwości zmiany struktury wytwarzanych produktów w horyzoncie rocznym, Grupa ORLEN praktycznie nie ma wpływu na marże modelowe.

Zmiany cen ropy naftowej, paliw i produktów petrochemicznych mają charakter globalny. Ze względu na możliwość arbitrażu, pozytywny lub negatywny impuls, pojawiający się na jednym rynku (regionalnym lub produktowym), przenosi się na rynki pozostałe. W przypadku ropy przykładem impulsu regionalnego, wpływającego na ceny różnych gatunków ropy na całym świecie globalnie jest ograniczenie wydobycia ropy w rejonie Zatoki Perskiej, po interwencji OPEC. W przypadku paliw, które są wytwarzane jednocześnie w określonych proporcjach i nie mogą się wzajemnie zastępować w użytkowaniu, impuls popytowy na rynku jednego paliwa powoduje wzrost marży crack na tym paliwie i skłania rafinerie do zwiększenia przerobu. Skutkiem jest nadmiar pozostałych paliw i obniżenie marż produktowych. Przykładem jest spadek cen benzyny w relacji do cen ropy na początku 2019 roku, wywołany przez wzrost popytu na olej napędowy i jego produkcji, wywołany przez regulację IMO.

Marże rafineryjne w Europie [USD/bbl]

Źródło: IHS Markit

Wolumeny sprzedaży produktów spółki w dużym stopniu zależą od popytu na rynkach macierzystych, które rosną w tempie szybszym, niż pozostałe rynki w Unii Europejskiej. Zależą także od innych działań, poprawiających konkurencyjność oraz budujących lojalność klientów wobec marki ORLEN, między innymi odpowiedzialnych inwestycji uwzględniających czynniki środowiskowe i społeczne, sposób zarządzania i komunikowania się z interesariuszami (budowanie marki ORLEN w regionie i na świecie, edukowanie inwestorów, rozbudowane raportowanie niefinansowe, publikacje raportów merytorycznych).

Ceny ropy naftowej

Ropa naftowa tylko z pozoru jest produktem jednorodnym. Na rynkach światowych handluje się ponad 300 gatunkami rop, o różnej gęstości i zwartości siarki. Ich ceny odnoszone są do cen kilku gatunków rop benchmarkowych, notowanych na regionalnych giełdach towarowych (Brent na ICE, WTI na NYMEX czy Dubai na DME). Arbitraż między rynkami oraz strategie dywersyfikacji dostaw rop, stosowane przez rafinerie powodują, że ceny różnych gatunków rop reagują dość podobnie na wahania koniunkturalne oraz jednorazowe wydarzenia geopolityczne, jeśli nie zaburzają one struktury globalnego popytu na paliwa płynne. Reakcja cen różnych gatunków rop na wydarzenia regulacyjne, zwłaszcza skutkujące zmianą struktury popytu, zależy od właściwości danego gatunku ropy. Oczekiwanym efektem regulacji IMO, przenoszącej blisko 4% globalnego popytu na paliwa płynne z ciężkiego zasiarczanego oleju opałowego (HSFO) na paliwa o niskiej zawartości siarki (poniżej 0,5%) jest zmiana struktury popytu na ropy. Preferowane są gatunki lekkie i o niskiej zawartości siarki a obniża się popyt na gatunki ciężkie i zasiarczone. W konsekwencji, podobnie jak paliwa, ropy lekkie, niezasiarczone, z których można wytworzyć więcej średnich destylatów, zyskują na cenie w stosunku do rop ciężkich i zasiarczonych.

W rejonie działania Grupy ORLEN ceny produktów rafineryjnych i petrochemicznych są odnoszone do ceny ropy Brent, natomiast wiodącą ropą alternatywną jest ropa Ural, która ze względu na wysoką zawartość siarki, powinna tracić na wartości w stosunku do benchmarku, jakim jest Brent.

Zmiany cen ropy naftowej [USD/bbl]

Źródło:. IHS Markit

W 2019 roku dzienne notowania ropy Brent zmieniały się w przedziale 50-75 USD/bbl. Średni poziom ceny wyniósł 64,2 USD/bbl. Najniższa cena w 2019 roku 53,2 USD/bbl wystąpiła na początku roku. 31 grudnia 2019 roku ropa kosztowała 66,8 USD/bb (wzrost ceny o 24%). Najwyższe ceny dzienne odnotowano 25 kwietnia (74,3 USD/bbl) i ponownie 16 maja (74,7 USD/bbl).

Głównymi czynnikami powodującymi zmiany cen ropy w 2019 roku były:

  • Sankcje gospodarcze nałożone przez USA na Wenezuelę i Iran, redukujące nadwyżkę podaży ropy,
  • Cięcia wydobycia przez OPEC+,
  • Wydarzenia geopolityczne w rejonie Zatoki Perskiej (ataki terrorystyczne na instalacje naftowe oraz tankowce),
  • Wojny celne USA-Chiny, prowadzące do spadku wolumenu globalnego handlu,
  • Wzrost popytu na ropy lekkie, niezasiarczone z powodu regulacji IMO,
  • Obniżenie się popytu na ropę z powodu pogorszenia perspektyw globalnego wzrostu,
  • Systematyczny wzrost wydobycia ropy w USA.

W I kwartale 2019 roku na rynku ropy nadal utrzymywała się nadwyżka podaży, jednak sytuacja rynkowa uległa zmianie w stosunku do IV kwartału 2018 roku. Cięcia produkcyjne w Arabii Saudyjskiej, sankcje USA na Wenezuelę i Iran oraz zbliżający się termin zmiany specyfikacji paliw bunkrowych Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), doprowadziły do skurczenia się nadwyżki podaży ropy naftowej o blisko 1 mln bbl/d, czego skutkiem był praktycznie nieprzerwany wzrost jej cen. W ciągu I kwartału 2019 roku dzienne notowania ropy Brent wzrosły o 34% (ponad 17 USD/bbl). W II kwartale 2019 roku sytuacja na rynku ropy niespodziewanie uległa zmianie. Cena ropy, rosnąca nieprzerwanie od początku roku, w połowie II kwartału 2019 roku znalazła się w trendzie spadkowym, pomimo postępującego spadku wydobycia oraz wysokiego ryzyka geopolitycznego.

Przełamanie wzrostowego trendu nastąpiło 16 maja, przy dziennych notowaniach ropy Brent, sięgających 75 USD/bbl. W ciągu następnych 20 dni ropa staniała o 13 USD. Kumulacja spadku nastąpiła w ciągu zaledwie trzech dni sesyjnych. Od czwartku 30 maja do poniedziałku 3 czerwca, bieżące notowania ropy Brent spadły aż o 12%. Należy podkreślić, że spadek cen ropy nastąpił w sytuacji, kiedy irańskie wydobycie ropy było na najniższym poziomie od 1981 roku, wydobycie w Wenezueli było niższe niż w 1945 roku a Arabia Saudyjska tłoczyła o 1,4 mln bbl/d mniej niż w październiku 2018 roku. IHS Markit oszacował, że łączne globalne wydobycie ropy naftowej w końcu II kwartału było o 2,6 mln bbl/d niższe niż pod koniec 2018 roku.

Na wysokim poziomie utrzymywało się także ryzyko geopolityczne. Sześć tankowców zostało zaatakowanych w cieśninie Ormuz, głównej arterii światowego handlu ropą, przez którą przepływa 20% globalnego eksportu. Jednak to nie wydarzenia geopolityczne były główną przyczyną spadku cen ropy. Na pierwszy plan wysuwa się hipoteza, że to popyt globalny rośnie znacznie wolniej, niż się spodziewano. W III kwartale 2019 roku sytuacja na rynku ropy nadal pozostawała pod wpływem czynników geopolitycznych. Z jednej strony następne odsłony wojen celnych między USA i Chinami wzmacniały obawy o kondycję globalnej gospodarki a kolejne obniżki prognoz popytu na ropę ciągnęły ceny ropy w dół.

Z drugiej strony konflikty zbrojne w rejonie Zatoki Perskiej, angażujące Iran, USA i Arabię Saudyjską, podnosiły ryzyko zakłócenia ciągłości dostaw ropy, tworząc presję na wzrost jej cen. W sobotę 14 września 2019 roku nastąpił atak dronów na instalacje naftowe Saudi Aramco po którym ceny naftowych kontraktów futures zareagowały natychmiastowymi wzrostami. W dniu 16 września 2019 roku dzienne notowania cen ropy wzrosły o 12% i był to największy wzrost od czasu ataku Iraku na Kuwejt w 1991 roku. Atak miał miejsce w warunkach ograniczania wydobycia ropy naftowej na świecie, zarówno wymuszonego przez czynniki polityczne jak i wskutek zawartych porozumień. Na początku lipca 2019 roku OPEC i inni producenci ropy, w tym Rosja, podpisały deklarację o „stałej współpracy” w formacie OPEC+, którą Arabia Saudyjska nazwała porozumieniem historycznym. Dziesięć niezrzeszonych krajów produkujących ropę, którym przewodzi Rosja i OPEC sformalizowały w ten sposób współpracę, którą producenci ropy rozpoczęli w 2016 roku, aby powstrzymać drastyczne spadki cen surowca. OPEC+ ogłosił też, że na 9 miesięcy przedłuża umowę z grudnia 2018 roku o ograniczeniu wydobycia ropy o 1,2 mln bbl/d (łącznie o 2,5 mln bbl/d względem poziomu z czwartego kwartału 2018).

Wynegocjowane redukcje wydobycia przypadły na okres oczekiwanego spowolnienia w gospodarce globalnej, do którego wydatnie przyczyniły się wojny celne między USA a Chinami. Po raz trzeci w tym roku zostały obniżone projekcje popytu na ropę naftową przez główne ośrodki analityczne, do poniżej 1 mln bbl/d w 2019 roku, w porównaniu z 1,6 mln bbl/d w 2018 roku.

Projekcje zostały obniżone m.in. przez EIA, IHS Markit, Morgan Stanley, Barclays, Goldman Sachs. Oczekiwań nie poprawiały słabe odczyty wskaźników gospodarczych PMI, szczególnie dla strefy euro ale i dla amerykańskiego przemysłu, który po dziesięciu latach ekspansji znalazł się w strefie spadku. W IV kwartale 2019 roku było już jasne, że czynniki geopolityczne, przede wszystkim wojny handlowe między Chinami a USA, powiększyły koszty globalnej wymiany handlowej, istotnie ograniczyły globalny eksport i podniosły koszty produkcji. Rezultatem było silniejsze, niż oczekiwano, spowolnienie globalnego wzrostu gospodarczego (z 3,2% w 2018 roku do 2,6% w 2019 roku). Spowolnienie gospodarcze, do którego prawdopodobnie nie musiało dojść, dotknęło największych konsumentów produktów naftowych czyli Chiny, kraje azjatyckie, a także USA oraz obszar UE. Według szacunków przyrost popytu na ropę naftową w 2019 roku wyniósł zaledwie 0,8 mln bbl/d, czyli był o połowę niższy w stosunku do oczekiwań z początku roku. W przyroście popytu na ropę naftową i paliwa płynne mieści się popytowy efekt wprowadzenia regulacji IMO. Efekty regulacji IMO okazały się znacznie mniejsze, niż oczekiwano. Z wielu analiz wynika, że globalny przemysł naftowy dostosowuje się tańszym kosztem, niż pierwotnie zakładano.

Marże crack na produktach oraz dyferencjały

W 2019 roku spodziewane efekty dostosowań globalnego przemysłu naftowego i transportu morskiego do regulacji IMO miały przynieść poprawę modelowych marż rafineryjnych. Z uwagi na ograniczenie zawartości siarki (poniżej 0,5%) w paliwach bunkrowych powszechnie oczekiwano, że popyt przeniesie się na paliwo zbliżone jakością do oleju napędowego, stosowanego w transporcie lądowym. Nadmiar zasiarczonych ciężkich frakcji (HSFO) doprowadzi do spadku ich ceny względem ceny ropy czyli marży crack. Z kolei pojawienie się na rynku oleju napędowego nowego odbiorcy, powinno doprowadzić do wzrostu ceny tego paliwa względem ceny ropy. Ponieważ transport morski kreuje około 4% globalnego popytu na ropę i paliwa płynne, zaspokojenie wyższego popytu na olej napędowy wymaga od rafinerii zwiększenia przerobu ropy, gdyż samo pogłębienie przerobu nie byłoby wystarczające. Tym, co miało skłonić światowe rafinerie do inwestycji w pogłębienie i zwiększenie przerobu ropy była właśnie perspektywa wyższych marż rafineryjnych, dzięki zwiększeniu udziału paliw wysokomarżowych (głównie oleju napędowego i benzyn) w produkcji. W ślad za przesunięciem popytu w kierunku lekkich produktów, spodziewano się także zmiany struktury popytu na ropy lekkie i ciężkie i wzrostu dyferencjału Brent /Ural.

Powyższe oczekiwania nie sprawdziły się i w grudniu 2019 roku marże rafineryjne obniżyły się do najniższych poziomów z ostatnich 7 lat. Przyczyną były bardzo niskie marże na oleju napędowym, który zawiódł wszelkie oczekiwania. Niespodziewanie dobrze radził sobie natomiast HSFO.

Dlaczego skutki regulacji IMO okazały się tak różne od oczekiwań?

  • Gospodarka globalna spowolniła. Przyczyniły się do tego wojny celne, które silnie uderzyły w handel międzynarodowy. W rezultacie popyt na ropę naftową i paliwa płynne rośnie istotnie wolniej, niż oczekiwano. W 2019 roku popyt wzrósł o 0,8 mln bbl/d, podczas gdy latem 2019 roku oczekiwano wzrostu o 1,6 mln bbl/d.
  • Pod koniec roku 2019 zostały oddane do użytku zwiększone moce przerobowe rafinerii, nastawione na wzrost produkcji oleju napędowego (dzięki pogłębieniu przerobu ropy jak i zwiększeniu samego przerobu), przygotowane na przyrost popytu o 1,6 mln bbl/d.
  • Nadwyżka HSFO oraz benzyn, których wytwarza się więcej z powodu zwiększenia przerobu ropy znalazła ujście rynkowe w postaci nowego paliwa bunkrowego, oleju opałowego o bardzo niskiej zawartości siarki (VLSFO) – będącego mieszanką HSFO i surowej benzyny (VGO).
  • Statki z powodzeniem testują nowe i tańsze paliwo bunkrowe, które, jak dotąd, wypycha popyt na olej napędowy ze strony transportu morskiego.
  • W rezultacie spodziewane efekty na dyferencjale rop lekkich, o niskiej zawartości siarki i rop ciężkich, zasiarczonych też są słabsze od oczekiwań.

Skutki regulacji IMO różnią się od oczekiwań z powodu zderzenia przyrostu produkcji rafineryjnej przygotowywanej na silny popyt z aktualnie słabym popytem oraz z powodu pojawienia się nowego paliwa bunkrowego (VLSFO) wypierającego olej napędowy.

Na marże petrochemiczne wpływają ceny produktów petrochemicznych oraz ceny ropy naftowej. Ceny produktów petrochemicznych są silnie związane z poziomem aktywności gospodarczej, który w 2019 roku obniżył się w skali globalnej oraz na rynkach bazowych Grupy ORLEN.

Więcej informacji znajduje się w rozdziale „Outlook 2020+”.

Trendy rynkowe w segmencie Detal

W 2019 roku na rynku polskim i czeskim widoczny był wzrost (r/r) marż jednostkowych na paliwach. Spadek jednostkowej marży paliwowej na rynku litewskim spowodowany został niskimi cenami paliw utrzymywanymi przez rynek. Z kolei na rynku niemieckim spadek marż wynikał głównie z bardzo wysokiego poziomu marż osiąganych w 2018 roku na skutek problemów w logistyce paliw. Na każdym z rynków widoczny był wzrost kosztów działalności, na co główny wpływ miały rosnące koszty pracy wynikające zarówno ze wzrostu płacy minimalnej, jak i presji ze strony konkurencji i rynku w kwestii podnoszenia wynagrodzeń. Wyższe koszty zatrudnienia na rynku oraz niski poziom bezrobocia przełożyły się na wzrost także innych kosztów działalności, a szczególnie cen mediów i usług obcych czy kosztów utrzymania ruchu.

W 2019 roku większość sieci detalicznych realizowała plan modernizacji swoich obiektów, przy jednoczesnym rozszerzaniu oferty gastronomicznej. W związku z trwającym procesem modernizacji stacji paliw, realizowanym przez wszystkie czołowe sieci, zaciera się różnica między segmentem premium i ekonomicznym. Jedynym wyznacznikiem przypisania do danego segmentu pozostaje cena, dostępność paliw premium oraz programy lojalnościowe dla klientów.

Brak przejęć i zmian właścicielskich u głównych detalicznych uczestników rynku paliwowego spowodował, że czołowe sieci utrzymały swoje pozycje rynkowe na dotychczasowych rynkach operacyjnych Grupy ORLEN. W 2019 roku Grupa ORLEN rozpoczęła działalność na nowym rynku – słowackim – poprzez uruchomienie pierwszych 10 stacji paliw. Słowacja jest tym samym piątym krajem, po Polsce, Czechach, Niemczech i Litwie, na którym funkcjonują stacje Grupy ORLEN.

W 2019 roku PKN ORLEN rozpoczął proces cobrandingu swoich zagranicznych sieci stacji paliw, poprzez połączenie logotypów lokalnych marek Benzina i Star z logotypem Grupy ORLEN.

Wyniki wyszukiwania